پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

اخیرا مسئله کریدور زنگزور واقع در ارمنستان محل بحث شده است. آذربایجان برای دسترسی به نخجوان باید از مسیر ارتباطی ارمنستان عبور کند اما در اقدامی بی سابقه و نقض حاکمیت ملی ارمنستان، اعلام کرده می خواهد این کریدور را تغییر دهد. روسیه تاکنون از این اتفاق حمایت کرده است و ایران نیز در مخالفت با آن موضع جدی و قاطعانه گرفته است، چرا که این مرز برای ایران یک مرز استراتژیک است. این کریدور منطقه‌ای است که جمهوری آذربایجان نام آن را زنگزور غربی گذاشته (زیرا زنگزور شرقی در کشور آذربایجان است) و این منطقه‌ای که حائل است میان سرزمین جمهوری آذربایجان و نخجوان، در واقع جنوب ارمنستان است. آذربایجان قصد دارد با نخجوان ارتباط برقرار کند و تا پیش از آزاد‌سازی مناطق اشغالی‌اش، برای دسترسی به نخجوان از راه‌های ارتباطی ایران استفاده می‌کرد .آذربایجان بعد از اینکه مناطق اشغال‌شده خود را آزاد کرد، مدعی شد که طبق توافق‌نامه آتش‌بس که بند ۹ آن گفته شده دسترسی باید برای جمهوری آذربایجان ایجاد شود. این راه ارتباطی در منطقه زنگزور غربی است. حالا مشکل بر سر چیست؟ مشکل این است که آذربایجان می‌تواند از جاده‌های ارمنستان استفاده کند، ولی نمی‌تواند حاکمیت ملی ارمنستان را نادیده بگیرد و یک کریدوری را در عرض ۵ کیلومتر و طول ۴۰ کیلومتر فراهم کرده که یک دسترسی برای خودش برای رفتن به نخجوان باز کند.

ارمنستان و جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه یکدیگر را به انتقال نیرو و تجهیزات نظامی به مرز مشترک میان دو کشور متهم کردند. باکو اخیرا با ایجاد ایست و بازرسی نظامی مسیر مهم لاچین به قره‌باغ را مسدود کرده بود. این تنها مسیر دسترسی ارمنستان به منطقه قره‌باغ کوهستانی است، اما جمهوری آذربایجان مدعی است که هدف از این اقدام جلوگیری از قاچاق سلاح است. بروز درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان، تهدید‌های مکرر باکو برای باز کردن کریدور زنگزور به زور نظامی، حمایت مداوم ترکیه از آذربایجان و سکوت و موضع مبهم روسیه در قبال منطقه، نگرانی‌های تهران را تشدید کرده است.ایران نگرانی عمیق تری در مورد تغییرات ژئوپلیتیکی و توازن قوا در منطقه قفقاز دارد. تهران، تغییرات ژئوپلیتیکی و توازن قوا در منطقه قفقاز را در راستای منافع ترکیه، اسرائیل، آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) می‌داند. ایران، برخلاف روسیه و دیگران، تنش‌ها در قفقاز جنوبی را صرفاً به‌عنوان یک «درگیری مرزی» بین ایروان و باکو نمی‌بیند. در حقیقت، افتتاح کریدور زنگزور، دسترسی نظامی مستقیم ترکیه را به عنوان یکی از اعضای ناتو در منطقه قفقاز فراهم می‌کند.به طور خلاصه بروز درگیری‌ها بین ارمنستان و آذربایجان، تهدید‌های مکرر باکو برای باز کردن کریدور زنگزور به زور نظامی، حمایت مداوم ترکیه از آذربایجان و سکوت و موضع مبهم روسیه در قبال منطقه، نگرانی‌های تهران را تشدید کرده است.